Tìm kiếm Blog này

9 thg 12, 2010

Cảnh ngày hè- Bức tranh tràn đầy tấm lòng yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, yêu đời, yêu dân, yêu nước

Họ và tên: Đinh Quang Minh
Lớp: 10A8



Nguyễn Trãi, vị anh hùng tên tuổi lẫy lừng trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta, là một con người tài năng kiệt xuất. Ông không chỉ để lại di sản phong phú về các mặt chính trị, quân sự, ngoại giao mà còn khẳng định tài năng của mình qua sự nghiệp văn chương đồ sộ. Có thể nói, ông là người khởi đầu cho nền thơ cổ điển bằng tiếng Việt qua tập thơ Nôm “Quốc âm thi tập” nổi tiếng. Bài “Cảnh ngày hè” là một bài trong số đó, nơi mà tác giả đã gửi gắm mọi tư tưởng, tình cảm yêu đời, yêu thiên nhiên và ước vọng cao đẹp của mình:

“Rồi hóng mát thuở ngày trường,
Hòe lục đùn đùn tán rợp giương.
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.
Lao xao chợ cá làng ngư phủ,
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.
Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,
Dân giàu đủ khắp đòi phương.”

Bài thơ được sáng tác vào khoảng thời gian Nguyễn Trãi về ở ẩn ở Côn Sơn. Ông tạm thời xa lánh chốn kinh đô tấp nập để về với thiên nhiên trong trẻo, an lành nơi dân dã; để rồi ghi lại cảm xúc phấn chấn của mình trước cảnh vật mùa hè tưng bừng sức sống và kín đáo gửi gắm khát vọng dân giàu, nước mạnh vào bài thơ

Mở đầu bài thơ là vẻ đẹp rực rỡ của bức tranh thiên nhiên ngày hè:

“Rồi hóng mát thuở ngày trường,
Hòe lục đùn đùn tán rợp giương.
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương”

Câu lục ngôn mở đầu giới thiệu hoàn cảnh sống và tâm trạng của nhà thơ lúc bấy giờ:

“Rồi hóng mát thuở ngày trường”

Về hình thức, đây là sự phá cách, cách tân táo bạo trong thơ thất ngôn bát cú Đường luật: Phần đề có hai câu, nay chỉ còn một câu, lại là câu lục ngôn. Bên cạnh đó, nhịp thơ 1/2/3 chậm rãi phản ánh tư thế ung dung, tự tại vốn có của tác giả. Chữ “Rỗi” tách riêng thành một nhịp thể hiện sự nhàn nhã của ông, một người luôn luôn bận rộn với việc nước, việc dân. Đây là lúc ông được sống ung dung, được thỏa ước nguyện hòa mình với thiên nhiên mà ông hằng mơ ước. Tác giả ngồi “hóng mát” trong cảnh “ngày trường”. “Ngày trường” là ngày dài. Đây là cảm giác về thời gian của người sống trong cảnh nhàn rỗi, thấy ngày dường như dài ra. Với con người bận rộn, luôn muốn cống hiến như Nguyễn Trãi thì cảm giác ấy càng thể hiện rõ hơn hết. Ông rơi vào hoàn cảnh phải “hóng mát” hết ngày này qua ngày khác trong khi đất nước đang gặp khó khăn, rơi vào tâm trạng “bất đắc chí”. Một nụ cười chua chát của Nguyễn Trãi như hiện lên đằng sau câu thơ ấy... Việc đặt thanh bằng ở cuối câu là một sự cách tân mới khiến câu thơ nghe như tiếng thở dài nhưng không giống lời than thở, đồng thời thể hiện tâm hồn luôn rộng mở để đón nhận thiên nhiên và cuộc sống xung quanh của nhà thơ

Dường như, chỉ có vẻ đẹp hồn nhiên, vô tư của cảnh vật mới có thể tạm xua đi nỗi phiền muộn vương vít trong tâm hồn tác giả. Ông mở lòng với thiên nhiên:

“Hòe lục đùn đùn tán rợp giương
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương”

Thiên nhiên dưới nét bút của Nguyễn Trãi đã vẽ nên một bức tranh quê tươi khỏe, hài hòa và tràn đầy sức sống. Cây hòe với “tán rợp giương”, xanh um, trong khi cây lựu nở đầy những bông hoa “phun thức đỏ” và sen hồng thì “tiễn mùi hương”. Sức sống trong cây đang “đùn đùn” dâng lên cành, lên hoa, lên lá. Cây tỏa bóng rợp xuống mặt sân, tỏa luôn bóng mát vào cả tâm hồn thi sĩ.. Với cách miêu tả từ gần đến xa bằng nhiều giác quan, màu sắc sinh động, hài hòa, kết hợp với các động từ mạnh, từ láy, bốn câu thơ đầu đã tái hiện được bức tranh thiên nhiêu mùa hè sinh động, căng tràn nhựa sống, đồng thời thể hiện được tình yêu thiên nhiên của nhà thơ
Nếu bốn câu thơ trên, Nguyễn Trãi chỉ miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên của vùng quê thôn dã thì ở hai câu thơ tiếp theo là vẻ đẹp thanh bình của bức tranh cuộc sống:

“Lao xao chợ cá làng ngư phủ,
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương”

Từ tượng thanh “lao xao” đặt trước hình ảnh “chợ cá” làm nổi bật không khí nhộn nhịp của “làng ngư phủ”, đó là tiếng trao qua đổi lại, ồn ã tiếng nói tiếng cười. Hay tiếng ve kêu “dắng dỏi” như tiếng đàn bỗng vang lên trong “lầu tịch dương” báo hiệu chấm dứt ngày hè ở vùng quê. Tất cả những âm thanh ấy hòa lẫn vào nhau tạo nên bức tranh âm thanh sinh động, náo nhiệt, nó là hơi hướng của cuộc sống lao động cần cù, chân chất. Cảnh vật, thiên nhiên vào cuối ngày thật yên vui, thanh bình, nhưng cuộc sống thì không dừng lại...

Cỏ cây, hoa lá, con người đầy sức sống khơi dậy trong lòng nhà thơ cảm xúc nhẹ nhàng, sâu lắng. Đó là tấm lòng ưu ái của ông đối với dân với nước, một tình yêu cuộc sống, yêu con người:

“Dẽ có ngu cầm đàn một tiếng
Dân giàu đủ khắp đòi phương”

“Ngu cầm”, điển tích về cây đàn của thời vua Nghêu, vua Thuấn, là thời đại thái bình thịnh trị trong lịch sử Trung Hoa cổ, được tác giả mượn để nói lên ước muốn của ông: “dẽ có” được trong tay cây đàn ấy, đàn một tiếng để dân chúng đều được giàu có, no đủ. Ẩn sau khát vọng ấy là sự trách móc nhẹ nhàng mà nghiêm khắc bọn quan thần tham bạo ở triều đình đương thần không còn nghĩ đến dân, đến nước. Vậy mới thấy, dù sống trong tâm trạng “bất đắc chí”, Nguyễn Trãi vẫn cảm nhận được cuộc sống thường ngày, gắn bó với thực tế, không nguôi ngoai nỗi niềm dân nước. Ông luôn khát khao được đem tài trí để thực hành tư tưởng nhân nghĩa yêu nước thương dân. Câu thơ sáu chữ ngắn gọn, súc tích, nhịp 3/3 đã tạo âm hưởng mạnh mẽ, thể hiện sự dồn nén cảm xúc của cả bài thơ.

Việt hóa thơ Đường luật, sáng tạo thơ thất ngôn xen lục ngôn, vận dụng những hình ảnh, màu sắc, đường nét, âm thanh vào cảnh vật thiên nhiên và cuộc sống con người, bài thơ đã vẽ nên một bức tranh mùa hè vui tươi, đầy sức sống, qua đó nhà thơ gửi gắm lòng yêu mến quê hương đất nước, hoài bão giúp nhân dân xây dựng đời sống ấm no, hạnh phúc

“Cảnh ngày hè” không chỉ tiêu biểu cho “Quốc âm thi tập” của Nguyễn Trãi mà còn là một trong những bông hoa chữ Nôm của nền văn học Việt Nam. Bằng cách sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật độc đáo, bài thơ đã làm toát lên vẻ đẹp của thiên nhiên đất nước cũng như vẻ đẹp tâm hồn của Nguyễn Trãi, thể hiện rõ tư tưởng yêu nước thương dân và tinh thần sống có trách nhiệm với dân với nước

92 nhận xét:

  1. Trả lời
    1. Vậy chắc bài của mấy thằng sủa bậy hay lắm nhỉ? Đi giữ nhà đi, đừng có mà sủa bậy!

      Xóa
    2. ...Bài như lồn mà có thằng mặt tró mày vào đọc..Đc có cái ăn cức đá bô..Mày hay ho gì..Nếu mày giõi thì làm cái lồn què gì lên đây search mà kham thão..Chữi người ta nhìn lại mình đi..Coi mình bằng cái lỗ đích ngta chưa..

      Xóa
    3. chua chac j minh viet hay bang nguoi ta ma noi , ko biet nguong a!

      Xóa
    4. không tệ nhưng chưa đủ để khen hay

      Xóa
    5. không tệ nhưng chưa đủ để khen hay

      Xóa
    6. bai nay thi cung dk do

      Xóa
  2. chả ra cái con cặc j`... Tao đéo hiểu mày nghĩ lồn j` mà viết đc cái bài thế này... Déo hiểu thằng nào dậy mày cái môn văn này mà mày viết đéo ra 1 cái thể thống cống rãh... mày bị điên à. bị bệnh điên hành hạ à... hay bị sọ dùa...thằng sọ não.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. chắc dek j` mày đã viết đc như vậy ma ngồi đó sủa bậy

      Xóa
    2. điss me mấy thằg lên tam khảo bài người ta xong sủa,đéo làm dược như người ta màk táp như mấy con chó táp cức!!!!

      Xóa
  3. nay cau an noj/ kug~ nen suy ngi~ 1 chut chu/ toi nen hoj? cau la aj day cau mon Van moj dug/ chak chan ho se~ rat that vog khj co 1 hoc tro nhu cau. do vo van hoa

    Trả lờiXóa
  4. Trả lời
    1. sax, lop 10 ma viet the nay thi so sai qua do ban. Minh cung ko hieu ban nghi gi ma` no'i :"Hay".
      Bo' tay.

      Xóa
  5. e sao mat' day. the' chui? bay. da man wa' ngu ko bit lam lai. con di chui ng bjt lam

    Trả lờiXóa
  6. thg khon' nan. vo van hoa'

    Trả lờiXóa
  7. may thag` cho' ngu van muk hay sua? bay^. na` chu dau

    Trả lờiXóa
  8. aj lam baj nay chac la thien taj wa

    Trả lờiXóa
  9. ;p;p cái loại ngu học còn tỏ za nguy hiểm thấy ko bằng ngta thì quay za chửi à ẳng vừa thôi next mẹ mầy đi đồ ngu học

    Trả lờiXóa
  10. ban nay viet sach duoc luon á

    Trả lờiXóa
  11. cam on ban rat nhieu

    Trả lờiXóa
  12. GoOd . tuyet. lam ban oi

    Trả lờiXóa
  13. dù ko bít bài văn có hay ko thì cung câm cái mõm vào người ta viết cho mà tham khảo đéo tham khảo thì thôi sủa gì người ta

    Trả lờiXóa
  14. cảm ơn nhé,bài này có ích cho mình vào kì thi sắp tới nè!

    Trả lờiXóa
  15. thank you very much
    what a good witer!

    Trả lờiXóa
  16. baj rat hay , cam on ban vj bai viet cua ban jup ich cho minh rat nhju

    Trả lờiXóa
  17. vãi văn .... học hành vậy chik lun á =]]z
    nói thế thôi chứ .... roẹt roẹt ... chém lẹ nào =]]z

    [27/11/11] mới hôm wa đứa nào serch lẹ vãi =]]z .... chắc bị bả hối sợ són ch*m =]]z ....
    [DK]

    Trả lờiXóa
  18. ^
    ^
    ^

    chép chứ k fãi chém

    Trả lờiXóa
  19. baj nay vjet hay wa

    Trả lờiXóa
  20. Mẹ thằng bệnh. Mày bị điên à, thằng tự kỷ kia. Đi nói một mình. Đúng là thần kinh. Đời còn thằng như mày ngày nào thì không yên ổn ngày ấy.

    Trả lờiXóa
  21. Cảm ơn bạn nha , bài này hay đó ma đứa nào chửi bậy bạ vậy . kệ nó đi thằng ranh con ấy mà
    mốt có gì viết giúp tụi mình nữa nha!!!
    ^^^^^^^-^^^^^^^^

    Trả lờiXóa
  22. bài nỳ cũng hay wá

    Trả lờiXóa
  23. bai cua ban minh thay cung duoc do chu .sao co nhieu ban noi nx vo van hoa wa ,chuc ban viet bai tot hon nua nke .ok

    Trả lờiXóa
  24. Bai naj cug~ hay lam' akz!^^ thanks ban nhju` lam nhak!maj m0t' vjet' the^m nhju nhju ch0 tuj. mjh` tham kha0? nhek!
    c0n` may' kaj' thag` ch0' chuj? ba^y...dm tuj bay ngu thj cam caj' mjeng laj nhak'!chug' danh' ch0 b0m` dau` nhak' k0n!ngu ma c0n` t0 mjeng.!

    Trả lờiXóa
  25. ghê ghê you làm văn hay thiệt

    Trả lờiXóa
  26. doc khong hiu gi het

    Trả lờiXóa
  27. cảm ơn bạn ji đó nha bài nì có ích cho ke thi hk1 của mìh lắm :D:D còn mí cái thèn ngu ngu ji đó đả k có học mà còn lên đây chửi bậy chửi bạ, kém hơn ngừ ta thì về nhà mà ôm lòng mẹ hỏi TẠI SAO? đi đừng có ở đây mà c.m bậy bạ bị ngừ ta chửi còn nhục hơn...

    Trả lờiXóa
  28. hừm ........... bạn nói NT có 1 tấm lòng yêu thiên nhiên , yêu cuộc sống .... nhưng tớ chưa thấy lời bình của bạn trong đó @@@@@@@ cái này chắc là sơ suất ........... cố gắng hơn nữa đy bạn ~~!

    Trả lờiXóa
  29. hay ak .kam on nhiu hihihehe

    Trả lờiXóa
  30. copy dc zai cau hihi do fai vat oc suy nghi,HAHAHA

    Trả lờiXóa
  31. bố thằng dở hơi..
    tự nhiên lên đây sủa bừa bãi
    éo thích thì đừng có cm
    chửi như nó là bố người khác

    Trả lờiXóa
  32. =) pkê ckưa ? Lên ckửi r` cả 1 lũ khác ckửi lại. Đúg là ngu nkất TĐ r`.
    Hmm... Hay lắm! Cop nkah :P

    Trả lờiXóa
  33. tuyệt \m/ tốt quá k phải nghĩ.thanks nhEX~

    Trả lờiXóa
  34. mình thấy cậu cảm nhận còn hơi sơ sài nhưng mà bài làm cũng tạm ổn phát huy thêm nhé bạn :)

    Trả lờiXóa
  35. CÁM ƠN BẠN RẤT NHIỀU..HIHI..BÀI NÀY BẠN PHÂN TÍCH KHÁ ỔN RỒI ĐÓ.NHƯNG THEO MÌNH THẤY THÌ BẠN CHƯA PHÂN TÍCH KĨ LẮM CÁC HÌNH ẢNH CỦA BỨC TRANH THIÊN NHIÊN.MÌNH CHỈ NHẬN XÉT Z THÔI,DÙ GÌ BÀI LÀM CỦA BẠN CŨNG KHÁ HAY RỒI!^^~

    Trả lờiXóa
  36. Mai thi rr..hên sao tối nay tình cờ gặp đc bài viết này của bạn,nhờ bạn mà mình có ý văn rr đó..cố gắng phát huy thêm nữa đi nào..Fighting!!!

    Trả lờiXóa
  37. ban. v' bai` nay` la` kon trai ak`? gioi? tke'?

    Trả lờiXóa
  38. zui that..lyn mang kiem van hay ma kon dk thay zai dua xam xam pi chem lai nua~.len gau gau cho lam lam jk de an fan~ kong suog the!!!!!!!!!!ma bn lam zan hay that:-D

    Trả lờiXóa
  39. dkm bai ngan nhu cho
    kiem tra bang niem tin ak

    Trả lờiXóa
  40. bai nay hay nhung thang tren
    jam chui ng ta ngu nhu cho.lieu co vuet dc the khong ma to mom

    Trả lờiXóa
  41. ban Minh oi cho mik sdt di

    Trả lờiXóa
  42. maj mjh thi hk ne.vao de ne do

    Trả lờiXóa
  43. hihi.minh chep xong roy.cam on ban Minh na

    Trả lờiXóa
  44. Baj nax ckuan hok can ckjh lun. cum on nhju nha!

    Trả lờiXóa
  45. may thang ngu. da len day con che baj nguoj khak do

    Trả lờiXóa
  46. toi thay bai nay hay do chu. Sao lai chui nguoi ta ngu. Thiet ko the noi... Ngu ma con gja danh tri thuc

    Trả lờiXóa
  47. bai viet nay cung da kha tot nhung van con so sai chua phan tich ki buc tranh ngay he neu cham diem thi se duoc 8 (vi diem toi da la 9 ma)

    Trả lờiXóa
  48. Cki la A8 ma tkoi ko pit vit tkj dung co ma oai nge kon

    Trả lờiXóa
  49. paj viết hay vãi lun ak.Mai minh thi rui jo co paj nay ma khoi can phai suy nghi .Hjhj. thanks ban nha.Còn mấy cái thằng điên kia hết chuyện rui hay sao ma cứ lên đây sũa bậy hoài zậy hã.Đúng là 1 bon nhan sắc thì có hạn lựu đạn có thừa. what the fuck ?

    Trả lờiXóa
  50. bài viết khá hay đó, ráng cố gắng nha, tks đã giúp mình

    Trả lờiXóa
  51. bai tho rat tuyet ;oi van hay

    Trả lờiXóa
  52. good.tham khao dk.thank moi ng nhiu

    Trả lờiXóa
  53. duyet.dk ma`.ma` thang` cho' nao` dam' sua? bay. o? noi van hoa' nhu the' nay`.chem'.kakakakakka

    Trả lờiXóa
  54. bài này hay đó...đúng lúc mình cần

    Trả lờiXóa
  55. mấy người kì quá người ta viết văn để cho mình tham khảo, không hay thì thôi nhưng cũng sẽ giúp mình được một vài ý, tự nhiên chửi người khác. Tui thấy bài văn vậy là quá được rồi, chỉ mấy thằng không có học mới đi chửi người khác khi người ta giúp mình.

    Trả lờiXóa
  56. hjhj bai zen of ban hay that doa.thank nhju nhju lun naj tuj thj dag dj tjm gan chex hen ghe gap ngay.koa 1 dua dien chua uog thuoc chuj ban dug wag tam ngen. no pi than kjh bố mjh moi kap jay CHUNG NHAN dien cho no len no an noi lug tug the day!!

    Trả lờiXóa
  57. bai nay hay qua,nen hoc tap.con mot so thanh phan k biet j thi lam on an noi co van hoa ti di

    Trả lờiXóa
  58. bai viet hay lam cam on ban rat nhieu vi minh sap thi roi.

    Trả lờiXóa
  59. Tks nhé,bài này coi ra rất có ích cho sự nghiệp môn văn sáng nay của tớ !:)

    Trả lờiXóa
  60. bài cũng được đó nhưng có gì mói hơn hk

    Trả lờiXóa
  61. cảm ơn ng viết bài rất nhìu :d

    Trả lờiXóa
  62. cung hay do' xung' dang' lam\ de. tu~ tui

    Trả lờiXóa
  63. hay thật nhưng lại ko phải đề mk phải làm ;(
    nản quá.bố cô cho cái đề gì thế ko biết
    haizz~ ôi cái cuộc đời này!!!!!!!!

    Trả lờiXóa
  64. Bài văn viết đc z là hay r`!
    K hỉu tại s có nhìu ng` dislike?
    Đã z còn lên tiếng chê, níu lm văn hay thì âu cần xem văn mẫu. =)))))

    Trả lờiXóa
  65. ..Mấy bạn thôg cảm đi..Nó ganh tị vs ng viết đó..Nếu họ giõi thì đâu có lên mạng mà tìm bài văn đễ vô trúng wed này..Ngu mà còn la to cho ngta biết mìh ngu..

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. nếu đây có nút like thì mình sẽ like cho bạn

      Xóa
  66. chưa hay lém đáng tham khảo vài ý thuj nhưng dù sao cũng cảm ơn bạn

    Trả lờiXóa
  67. lập luận hơi sơ sài quá đó bạn ơi, những bn viết có cảm xúc khá hay

    Trả lờiXóa